Opinia prawna w przedmiocie odmowy wykonania czynności zawodowych przez pielęgniarki i położne sporządzoną przez r. pr. prof. dr hab. Marka Chmaja:
ODPOWIEDŹ NA PYTANIE O WYJAŚNIENIE SFORMUŁOWANIA ,,POD NADZOREM INNEJ PIELĘGNIARKI”
W związku z wieloma pytaniami o wyjaśnienie pojęcia nadzoru nad pielęgniarkami, które wykonują zawód na podstawie art. 35a ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej w związku ze zgodą na wykonywanie zawodu pielęgniarki przez osobę, która uzyskała kwalifikacje pielęgniarki poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej wyrażoną przez Ministra Zdrowia w decyzji administracyjnej, uprzejmie podnosimy co następuje:
w odpowiedzi na pytanie o wyjaśnienie sformułowania „pod nadzorem innej pielęgniarki” zawartego w decyzji administracyjnej Ministra Zdrowia w przedmiocie zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki przez osobę, która uzyskała kwalifikacje pielęgniarki poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej w związku z art. 35a ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej uprzejmie podnoszę co następuje.
Ministerstwo Zdrowia w piśmie z dnia 1 czerwca 2021 r. znak RKPM.024.6.2021, stanowiącym odpowiedź na pytania NIPiP m.in. dotyczące kompetencji osoby nadzorującej i sposobu powierzenia nadzoru nad pielęgniarką, która uzyskała zgodę na wykonywania zawodu pod nadzorem innej pielęgniarki, wskazało, że „…kwestia sprawowania nadzoru nad pielęgniarką i położną, która uzyskała prawo wykonywania zawodu w trybie art. 35a ustawy, powinna być przedmiotem szczegółowych uzgodnień między pracodawcą i pracownikiem (pielęgniarką lub położną), który, co do zasady, powinien wyrazić zgodę na przyjęcie i realizację nowych obowiązków służbowych. Kierownik podmiotu leczniczego odpowiada za organizację pracy w danej placówce oraz zabezpieczenie personelu medycznego niezbędnego do udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym określenie zakresu obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Odmowa wykonania obowiązków służbowych przez pracownika regulowana jest na gruncie przepisów prawa pracy.”
Idąc za stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia, pielęgniarka, której zostanie powierzony nadzór nad wykonywaniem zawodu przez inną pielęgniarką winna mieć określony zakres obowiązków w tym przedmiocie pozwalający ustalić sposób wykonywania przez nią powierzonego jej nadzoru.
Zauważyć przy tym należy, że nadzór oznacza co prawda sprawdzanie czy osoba nadzorowana prawidłowo wywiązuje się z obowiązków (w tym wypadku udziela świadczeń) ale nie zawiera w swojej definicji sposobu jego sprawowania, w tym nie oznacza z zasady fizycznej obecności przy wykonywaniu obowiązków przez osobę nadzorowaną (naturalnie w teorii pracodawca może uszczegółowić obowiązki w ten sposób, co jednak zapewne pozostałoby w sprzeczności z możliwością udzielania świadczeń przez samą pielęgniarkę nadzorującą).
Konstatując, zakres obowiązków powierzonych pielęgniarce nadzorującej kształtować będzie zakres jej odpowiedzialności, przy czym wobec powierzenia obowiązku nadzoru nad wykonywaniem zawodu odpowiedzialności pielęgniarki winna sprowadzać się nie tyle do odpowiedzialności za działania pielęgniarki nadzorowanej, co za ich prawidłowe nadzorowanie.
KOMUNIKAT W SPRAWIE WYNAGRODZENIA DLA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH – ZMIANY OD LIPCA 2022
W związku z nowelizacją ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, które to zmiany weszły w życie od dnia 29 czerwca 2022 r. i zakładają podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego m.in. pracowników wykonujących zawód medyczny uprzejmie przedstawiamy załącznik do ww. ustawy dotyczący nowych współczynników pracy.
| Lp. | Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku | Współczynnik pracy |
| 1 | Lekarz albo lekarz dentysta ze specjalizacją | 1,45 |
| 2 | Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, psycholog kliniczny, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1, 3 i 4 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia | 1,29 |
| 3 | Lekarz albo lekarz dentysta, bez specjalizacji | 1,19 |
| 4 | Stażysta | 0,95 |
| 5 | Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, pielęgniarka, położna, technik elektro-radiolog, psycholog, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-4 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim; pielęgniarka, położna z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją, albo pielęgniarka, położna ze średnim wykształceniem i specjalizacją | 1,02 |
| 6 | Fizjoterapeuta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, technik elektroradiolog, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-5 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie studiów I stopnia; fizjoterapeuta, ratownik medyczny, technik analityki medycznej, technik elektroradiolog z wymaganym średnim wykształceniem albo pielęgniarka albo położna z wymaganym średnim wykształceniem, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia | 0,94 |
| 7 | Inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-6 z wymaganym średnim wykształceniem oraz opiekun medyczny | 0,86 |
| 8 | Pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem wyższym | 1 |
| 9 | Pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem średnim | 0,78 |
| 10 | Pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem poniżej średniego | 0,65” |
W związku z powyższym minimalne wynagrodzenie pielęgniarek i położnych winno kształtować się od 2 lipca 2022 r. w następujący sposób:
| Grupa | Współczynnik pracy | Kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ogłoszona przez Prezesa GUS | Minimalne wynagrodzenie zasadnicze |
| 2 | 1,29 |
5.662,53 zł |
7.304,66 zł |
| 5 | 1,02 | 5.775,78 zł | |
| 6 | 0,94 | 5.322,78 zł |
Ustawa weszła w życie w dniu 29.06.2022 r., zaś przepisy wprowadzające nowelizację zakładają ustalenie sposobu podwyższenia wynagrodzenia w danym podmiocie leczniczym w drodze porozumienia z zakładową organizacją związkową reprezentującą pielęgniarki i położne w terminie dni od dnia wejścia w życie ustawy, z mocą od dnia 1 lipca 2022 r. lub jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte w powyższym terminie w drodze zarządzenia kierownika podmiotu leczniczego w terminie dalszych 7 dni. Tym samym ustalenie sposobu podwyższenia wynagrodzenia może nastąpić w pierwszych trzech tygodniach lipca ale niezależnie od daty i formy poczynienia ustaleń obowiązywać będzie od 1 lipca 2022 r.
Kolejną czynnością podjętą przez pracodawcę po ustaleniu sposobu podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego będzie zawarcie porozumień zmieniających między pracodawcą a pracownikami. W przypadku braku zawarcia z pielęgniarką lub położną stosownych porozumień zmieniających (względnie aneksów) do umowy o pracę, które przewidywałyby dostosowanie wynagrodzenia zasadniczego do kwoty co najmniej odpowiadającej minimalnemu wynagrodzeniu zasadniczemu, o którym mowa ww. ustawie pracownik uprawniony będzie do wystąpienia z roszczeniem wobec pracodawcy o uzupełnienie należnego mu wynagrodzenia.
WYNAGRODZENIA DLA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH – ZMIANY OD 01.07.2021
Z dniem 30 czerwca 2021 roku upłynął okres obowiązywania obowiązku przeznaczania środków otrzymanych w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w taki sposób aby zapewnić średni wzrost miesięcznego wynagrodzenia w przeliczeniu na jeden etat albo równoważnik etatu w wysokości 1.600 zł przewidziany rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 2304).
Jednocześnie, ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych z dnia 27 listopada 2020 roku (Dz.U. z 2020 r. poz. 2401 ze zm.) nałożyła do dnia 30 czerwca 2021 roku na podmioty lecznicze będące świadczeniodawcami w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398, ze zm., dalej „Ustawa”) obowiązek dostosowania umowy będącej podstawą wypłaty wynagrodzeń (umowa o pracę/stosunek służbowy/umowa cywilnoprawna) pielęgniarki lub położnej, która uzyskała wzrost wynagrodzenia zasadniczego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 137 ust. 2 Ustawy (tzn. na podstawie rozporządzenia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej i dalszych rozporządzeń zmieniających) do warunków wynagrodzenia, w tym wynagrodzenia zasadniczego, w wysokości nie niższej niż ich wynagrodzenie, w tym wynagrodzenie zasadnicze, określone w umowie aktualne na dzień 30 czerwca 2021 r.
W przypadku zmiany wymiaru czasu pracy, systemu czasu pracy lub rozkładu czasu pracy albo wymiaru równoważnika etatu lub liczby zadań realizowanych na podstawie umowy cywilnoprawnej albo zmiany zasad ustalania wysokości składników wynagrodzenia wynikającej z odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wysokość wynagrodzenia może ulec proporcjonalnej zmianie.
Do wysokości wynagrodzeń na dzień 30 czerwca 2021 r., które stanowić winny podstawę dla ustalenia wysokości wynagrodzenia przysługującego po ww. dacie nie wlicza się składników wynagrodzeń finansowanych ze środków finansowych przekazywanych podmiotom leczniczym na pokrycie kosztów dodatkowych świadczeń dla osób uczestniczących w zapobieganiu, przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19 zgodnie z poleceniami ministra właściwego do spraw zdrowia wydanymi na podstawie.
Zauważyć należy, że zmiana zasad finansowania wynagrodzeń osób pielęgniarek i położnych, o której wyżej mowa nie może stanowić podstawy do rozwiązania umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej lub zmiany warunków tej umowy na mniej korzystne, w szczególności nie może stanowić uzasadnienia dla obniżenia wysokości wynagrodzenia poniżej wysokości wynikającej z wynagrodzenia na dzień 30 czerwca 2021 roku.
Zobacz art. 19 ust. 1 pkt 1) i 2) oraz ust. 2 i 4 i art. 20 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych z dnia 27 listopada 2020 roku.
Niezależnie od powyższego, ustawą z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 830, 2401, z 2021 r. poz. 1104) ustalono, że do dnia 1 lipca 2021 r. podmiot leczniczy w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2020 r. poz. 295 i 567) dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.
Kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 roku zgodnie z obwieszczeniem Prezesa GUS to 5.167,47 zł. (https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-przecietnego-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2020-roku,273,8.html)
W związku z powyższym:
– pielęgniarka albo położna z tytułem zawodowym magistra w swoim zawodzie, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia będąca pracownikiem w/w podmiotu leczniczego i zatrudniona na stanowisku wymagającym posiadanych kwalifikacji winna otrzymać wynagrodzenie począwszy od drugiej połowy 2021 roku nie niższe niż 5.478 zł (1,06 x 5.167,47 zł);
– pielęgniarka albo położna, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, albo pielęgniarka albo położna z tytułem zawodowym licencjat albo magister w swoim zawodzie będąca pracownikiem w/w podmiotu leczniczego i zatrudniona na stanowisku wymagającym posiadanych kwalifikacji winna otrzymać wynagrodzenie począwszy od drugiej połowy 2021 roku nie niższe niż 4.186 zł (0,81 x 5.167,47 zł);
– pozostałe pielęgniarki albo położne będące pracownikami w/w podmiotu leczniczego i zatrudnione na stanowisku wymagającym posiadanych kwalifikacji winny otrzymać wynagrodzenie począwszy od drugiej połowy 2021 roku nie niższe niż 3.772 zł (0,73 x 5.167,47 zł).
Dla pielęgniarki i położnej wykonującej zawód medyczny zatrudnionej w niepełnym wymiarze czasu pracy najniższe wynagrodzenie zasadnicze oblicza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy określonego w ramach stosunku pracy.
Podwyższanie wynagrodzenia zasadniczego osoby zajmującej stanowisko pielęgniarki lub położnej zgodnie z omawianą ustawą uwzględnia wzrost miesięcznego wynagrodzenia danej pielęgniarki albo położnej dokonany na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.).
Zobacz art. 3 i załącznik współczynnik pracy ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 830, 2401, z 2021 r. poz. 1104).
Z poważaniem ,
adw. Michał Suszyński
Wyciąg z przepisów Kodeksu karnego z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444).
Zmiany w aktach prawnych, komunikatach i obwieszczeniach
Stanowisko NRPiP w sprawie wykonywania zawodu położnej realizowanego na stanowisku pielęgniarki
Poradnik – zmian związane z wykonywaniem zawodu pielęgniarki i położnej
Opinia prawna w sprawie zatrudniania pielęgniarki przez lekarza w indywidualnej praktyce
Art 15. Ustawy z dnia 31 marca 2020 r
Art 15. Ustawy z dnia 31 marca 2020 r
Zmiany przepisów prawnych dla pielęgniarek i położnych w czasie epidemii COVID-19.
Szanowni Państwo,
W związku z wątpliwościami dotyczącymi prawidłowości wypłaty środków na wzrost wynagrodzeń pielęgniarek i położnych oraz, kto i w jaki sposób powinien nadzorować wykorzystanie publicznych środków pochodzących z Narodowego Funduszu Zdrowia – przekazujemy do wiadomości odpowiedź Pana Janusza Cieszyńskiego, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, w tej kwestii.
Stanowisko Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie pielęgniarek zatrudnionych w żłobkach: Pismo przewodnie z biura NIPiP Odpowiedź Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Informacja dotycząca nowelizacji ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych.
NFZ wyjaśnia Zasady rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez pielęgniarki i położne
W związku z licznymi pytaniami kierowanymi do Narodowego Funduszu Zdrowia w zakresie wprowadzonych od września br. zmian zasad rozliczania kwot zobowiązań związanych ze świadczeniami opieki zdrowotnej udzielanymi przez pielęgniarki i położne, Narodowy Fundusz Zdrowia uprzejmie informuje:
Szanowni Państwo,
Uprzejmie informujemy, iż na stronie www. Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia zostało zamieszczone Zarządzenie nr 101/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 28 września 2018 r. zmieniające zarządzenie w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Poniżej przesyłam link do strony internetowej NFZ na której znajduje się ww. zarządzenie.
Zgodnie z zapisami zawartymi w Ocenie Skutków Regulacji (OSR) do ww. zarządzenia niniejsze zarządzenie wprowadza nowe regulacje, dotyczące zwiększenia współczynnika korygującego (stawkę kapitacyjną lekarza POZ) przy rozliczaniu świadczeń na rzecz osób:
– w wieku 0-6 lat do 2,7,
– w wieku 66-75 lat do 2,7.
Zastosowane rozwiązanie umożliwi świadczeniodawcom sfinansowanie wszystkich kosztów związanych z wzrostem wynagrodzeń dla pielęgniarek praktyki.
Porozumienie OZZPIP, NIPIP, MZ i NFZ z 09.07.2018 w sprawie podziału środków dla pielęgniarek i położnych
